top of page
Calvinisme.jpg

Johannes Calvyn - Held of Teenstaander van Bybelse Waarhede?

Op hierdie webtuiste sal jy sien dat ons deel vorm van die Protestantse beweging wat teen die ware Antichris-dier sisteem protesteer net soos die Hugenote van ouds. Protestantisme het ongelukkig nie Satan se aanslae vrygespring nie en dit is selfs in hierdie beweging waar daar Babiloniese verwarring heers wat goeie Christen gelowiges verblind en aan subtiele nie-Bybelse interpretasies laat vasklou.

 

As mede Protestante stem ons saam met Calvinisme oor die volgende kern waarhede:

 

  1. Ons is almal sondaars (Rom 3:23)

  2. Niemand kan hulself verander nie (Jes. 64:6)

  3. Verlossing word aan ons gebied slegs as 'n gawe wat ons deur geloof aanvaar (Ef. 2:8, 9)

 

As mede gelowiges rondom hierdie kritiese elemente is dit egter nodig om eerlik te kyk na die kern leerstellings van Calvinisme binne Protestantisme.

 

Johannes Calvyn is in Frankryk gebore en opgelei as priester en prokureur. Calvyn het 'n logiese, vlymskerp verstand gehad. Sy idees het 'n diepgaande uitwerking op die rigting van die Hervorming gehad. Mens het groot respek vir sy oortuigings dat redding verkry is deur geloof alleen en dat hy die Bybel as die enigste bron van godsdienstige waarheid beskou het. Calvinisme het betekenisvolle diep spore in Suid Afrika getrap.

Calvyn was vir die eerste 24 jaar van sy lewe ‘n toegewyde Katoliek. Hy het homself vroeg in 1533 tot Luther se Protestantisme bekeer. Slegs twee jaar later het hy die eerste uitgawe van sy "Institusies van die Christelike Geloof" klaar geskryf en in 1536 het Calvyn dit gepubliseer. Dit was ‘n uitbreiding van Augustinus se teologie, die grootste van alle Katolieke. Sy Institisies is verder ook op die Vulgaat (die amptelike, Latynse Bybel van die Rooms-Katolieke Kerk) gebaseer. Hierdie boek het vertel van sy godsdiensoortuigings en dit dra die stempel van 'n groot intellektuele vermoë, maar duidelik nie van geestelike rypheid en ervaring nie. Sy leerstellings is ook nie nuut nie, maar 'n herbevestiging van Augustinus se dogma.

Toe Calvyn ‘n Protestant geword het, het hy die kerk van Rome as die ware kerk verwerp deur dit as vals en afvallig te beskou. Ten spyte hiervan het hy egter baie van die Katolieke Kerk se valse struktuur en sienings oorgeneem, soos bv. die kinderbesprinkeling, Sondagviering, die onsterflike siel, die ewigbrandende hel en kerklike ampsdraers met spesiale magte om sakramente te bedien. Iewers gedurende hierdie tyd het hy begin om die gedagte van predestinasie (uitverkiesing) te koester, die idee dat God lank gelede bepaal het wie redding sou verkry en wie nie. Calvyn het baie dinge reg gedoen, maar hier was hy van die pad af. Hy was verkeerd in sy oortuiging oor hierdie leerstelling.

Die uitgangspunt van uitverkiesing (predestinasie) sê dat voor jy uit jou moeder se skoot voortkom is jy óf ewig gered óf jy is ewig verlore. Jou lewe, besluite en selfbeskikking het niks daarmee te doen nie. Dit is wonderlik as jy is, en eenvoudig jammer as jy nie is nie.

  • As predestinasie waar is, dan is die konsep van keuse egter 'n wrede misleiding.

  • As predestinasie waar is, is die gedagte om 'n vrye morele agent te wees slegs 'n voorgee, en om uit te reik na 'n gevalle mens is bloot 'n oefening in godsdienstige voorgee.

  • As predestinasie waar is, hoekom verkondig mens die evangelie dan aan enigiemand? Ons wek net valse hoop op. Hoekom die maskerade, tensy dit net een of ander verkeerde sadistiese terg is vir diegene wat dit in elk geval regtig nie kan hê nie?

 

Onder die uitverkiesingsleer is die prediking van die evangelie wreed, want dit hang 'n lugspieëling van die rivier van die lewe voor diegene wat van dors sterf, maar nooit aan die stroom daarvan kan deelneem nie.

 

Predestinasie of uitverkiesing is een van 5 basiese leerstellings van Calvinisme. Elkeen van hierdie leerstellings is 'n ernstige wanvoorstelling van die Skepper God van die hemel en die aarde!

 

In die boek, "What Love is This? Calvinism’s Misrepresentation of God", deur Dave Hunt, word onweerlegbare getuienis aangebied dat die Calvinistiese teologie nie die produk van ‘n evangeliese hervormingsbeweging weg van Rome se dwalings af is nie, maar eerder ‘n alternatiewe interpretasie van Rooms-Katolieke teologie soos wat dit eeue tevore deur Augustinus geformuleer is. Hoewel hervormers soos Luther en Calvyn hulle van sekere Roomse dwalings en praktyke gedistansieer het, het hulle die onderliggende teologiese beginsels van die Vatikaan in ‘n nuwe kerklike beweging voortgesit. As gevolg hiervan het die verantwoordelikheid op evangeliese leiers gerus, soos Jakob Arminius en andere, om met ‘n Bybelse-gefundeerde hervormingsbeweging uit Calvinisme te begin.

Die basiese leerstellings van Calvinisme word deur die Engelse akroniem TULIP uitgedruk. Dit is:

1. Total depravity

     (Totale verdorwenheid)

2. Unconditional election

     (Onvoorwaardelike uitverkiesing)

3. Limited atonement

    (Beperkte versoening)

4. Irresistible grace

    (Onweerstaanbare genade)

5. Perseverance of the saints

    (Volharding van die heiliges of Eenmaal-gered-altyd-gered)

Hierdie begrippe is vreemd aan die Bybel. Ons het nodig om elkeen aan 'n deeglike skriftoets te onderwerp:

1. Totale Verdorwenheid of Totale Onvermoë -

Calvinisme leer dat as gevolg van die sondeval is die mens nie in staat om die evangelie reddend te glo nie. Die sondaar is dood, blind en doof vir die dinge van God; sy hart is bedrieglik en desperaat korrup. Sy wil is nie vry nie, dit is in slawerny aan sy bose natuur, daarom sal hy nie - inderdaad kan hy nie - op geestelike gebied goed bo kwaad kies nie. Gevolglik verg dit veel meer as die Gees se bystand om 'n sondaar na Christus te bring - dit verg wedergeboorte waardeur die Gees die sondaar lewend maak en hom 'n nuwe natuur gee. Geloof is nie iets wat die mens tot verlossing bydra nie, maar is self deel van God se gawe van verlossing – dit is God se gawe aan die sondaar, nie die sondaar se gawe aan God nie.

Calvinisme se definisie van menslike verdorwenheid word aan onvermoë gelykgestel. Geen mens kan, volgens hulle, die Here aanneem om gered te word nie – daarom lei hierdie definisie noodwendig tot onvoorwaardelike verkiesing en onweerstaanbare genade. Omdat niemand deur 'n eie besluit tot bekering kan kom nie, moet God 'n aantal mense tot saligheid predestineer en hulle ook eensydig tot wedergeboorte lei sodat hulle hul kan bekeer. In ooreenstemming hiermee verklaar een van die Dordtse leerreëls dat geen mens sonder die wederbarende krag van die Heilige Gees gewillig of in staat is om hom tot God te bekeer nie. Calviniste glo dat die wederbarende werk van God in sy uitverkorenes se harte reeds in hulle suigelingsfase plaasvind.

 

Hierdie is egter 'n menslike opinie sonder enige skriftuurlike basis. Volgens die Bybel word alle mense oral opgeroep om hulle tot God te bekeer (Hand. 17:30: “God het dan die tye van onkunde oorgesien en verkondig nou aan al die mense oral dat hulle hul moet bekeer”). Totale verdorwenheid is dus nie 'n onvermoë om die evangelie te kan glo en tot bekering te kom nie. Alle mense het 'n vrye wil en kán op grond van die evangelieboodskap 'n besluit neem.

Die Bybel maak dit baie duidelik dat redding 'n geskenk van God is deur Jesus Christus, en dat niemand dit kan verdien of koop nie – dit moet net aanvaar word. Watter vermoë het 'n mens nodig om 'n geskenk te kan aanvaar? Niks nie! Hoe kan 'n sondaar dan ly – in die hel se vuur - as gevolg van 'n onvermoë om die vrye geskenk van die ewige lewe te aanvaar?

Natuurlik moet 'n mens die evangelie glo om die gawe van redding te kan ontvang. Die Bybel sê egter nêrens dat dit vir die natuurlike mens onmoontlik is nie. Die opdrag: "Gaan die hele wêreld in en verkondig die evangelie aan die ganse mensdom" (Mark. 16:15) impliseer die vermoë van elke persoon om die evangelieboodskap te kan glo en die vrye geskenk van die ewige lewe te aanvaar.

 

Die aanvaarding van die Calvinistiese dogma lei tot verdere skrikwekkende gevolgtrekkings. In terme hiervan kan God alle mense red as Hy wil, maar Hy weerhou redding doelbewustelik van miljoene mense en bied dit net vir sy uitverkorenes aan. Dit beteken dat Hy nie regtig liefde vir alle mense het nie, en dit is teenstrydig met die Bybel, want sy wysheid is "onpartydig" (Jak. 3:17, “Maar die wysheid van bo is ten eerste rein, dan vredeliewend, vriendelik, geseglik, vol barmhartigheid en goeie vrugte, onpartydig en ongeveins”).

 

Indien verlore sondaars aan só 'n onvermoë ly dat hulle alleen gered kan word deur 'n soewereine daad van wederbaring deur God, en alle mense word nie gered nie, dan volg dit dat God net sy genade aan 'n geselekteerde groepie betoon. Waarom betoon Hy hierdie genade nie ook aan die ander nie?

Hierdie saak openbaar 'n baie belangrike probleem van Calvinisme: die verloëning van God se eindelose liefde vir alle mense. Volgens hulle het God nie alle mense lief nie, omdat Hy die verdoemenis van miljoene vooraf bepaal het. Dit is inderdaad 'n ernstige wanvoorstelling van ons liefdevolle God.

 

Die Calviniste is ook heel onbybels in hulle voorstelling van redding voor geloof – God moet volgens hulle eers jou siel red sodat jy kan glo en tot bekering kom! Die hele Bybel is vol voorbeelde dat geloof voor redding kom, en in werklikheid 'n vereiste vir redding is. "Hy wat glo… sal gered word" (Mark. 16:16). "Glo in die Here Jesus Christus en jy sal gered word…" (Hand. 16:31). "Uit genade is julle gered, deur die geloof" (Ef. 2:8). Die oomblik wanneer 'n persoon glo en die Here Jesus, wat vir ons sondes gesterf het, as Saligmaker ontvang, word hy weergebore as 'n lid van die liggaam van Christus.

Die waarheid lê egter in vrye wil (of menslike vermoë): Alhoewel die menslike natuur ernstig deur die sondeval geraak is, is die mens nie in 'n toestand van totale geestelike hulpeloosheid gelaat nie. God stel genadiglik elke sondaar in staat om te bekeer en te glo, maar Hy meng nie in met die mens se vryheid nie. Elke sondaar beskik oor 'n vrye wil, en sy ewige bestemming hang af van hoe hy dit gebruik. Die mens se vryheid bestaan uit sy vermoë om in geestelike sake goed bo kwaad te kies; sy wil is nie verslaaf aan sy sondige natuur nie. Die sondaar het die mag om óf met God se Gees saam te werk en wederbaar te word óf God se genade te weerstaan en te vergaan. Die verlore sondaar het die Gees se bystand nodig, maar hy hoef nie deur die Gees wederbaar te word voordat hy kan glo nie, want geloof is die mens se daad en gaan die wedergeboorte vooraf. Geloof is die sondaar se gawe aan God; dit is die mens se bydrae tot redding.

2. Onvoorwaardelike Uitverkiesing -

Calvinisme leer dat aangesien mense slegs die bose kan kies, het God deur Sy ewige besluit sommige gekies of uitverkies om as regverdig gereken te word, sonder dat enige voorwaardes aan daardie uitverkiesing gestel word.

Hierdie begrip, wat die hart van Calvinisme is, kom glad nie in die Bybel voor nie. Volgens die Dordtse beginsels is dit "die onveranderlike doel van God waardeur Hy, voor die grondlegging van die wêreld, uit genade en volgens sy welgevallige wil, 'n sekere aantal mense uitverkies het om hulle deur Christus te red." Waarom so min deur ‘n liefdevolle God uitverkies is, terwyl die res sonder 'n kans tot redding verdoem word, is een van die talle onbeantwoorde vrae van Calvinisme. Calvyn kon dit ook nie bevredigend antwoord nie en het homself telkens op Augustinus beroep.

 

Die Calvinistiese uitverkiesingsleer sê vir die onweergebore uitverkorene: "Moenie bekommerd wees nie, jou verdorwenheid is nie 'n struikelblok vir redding nie; en vir die een wat nie uitverkies is nie: "Jammer, jy is nie vir redding verkies nie, maar vir veroordeling."

 

Calviniste sê dat God voorkennis van alle gebeure het omdat Hy vooraf bepaal het dat almal van hulle moet plaasvind. Volgens hulle is God nie soewerein as daar enigiets buite sy wil gebeur nie. Die mens het dus nie 'n vrye wil nie en kan nie in stryd met God se wil optree nie. Hierdie siening tas God se karakter aan en maak van Hom 'n soewereine besluitnemer wat tot die sonde, onheil en verdoemenis van miljoene mense lei.

 

Die hele Bybel is vol van die vrye wil van die mens, van besluite wat hy moet neem en die gevolge van sy eie besluite wat hy moet dra. Die boek Spreuke gaan net oor besluite. Die mens het die keuse om gehoorsaam of ongehoorsaam te wees, om lief te hê of nie lief te hê nie, te glo of nie te glo nie. Hy is nie 'n robot nie. 'n Mens kan net deur sy eie, vrye besluit liefhê, waarsonder daar geen liefde is nie. Hy is nie vooraf geprogrammeer om lief te hê of nie lief te hê nie.

 

Calvinisme redeneer dat God van alle ewigheid af bepaal het dat Adam en Eva van die boom van die kennis van goed en kwaad sou eet, maar dan verbied Hy hulle om van die vrugte te eet sodat Hy hulle kon straf vir dit wat Hy vooraf bepaal en veroorsaak het dat hulle sou doen! Deur onvoorwaardelike verkiesing red Hy dan sekere van hulle afstammelinge om sy genade te betoon.

 

Hierdie vergesogte scenario is onbybels en bring oneer aan God. Dit is teenstrydig met die karakter van 'n heilige en regverdige God wat "deur die kwaad nie versoek word nie, en self versoek Hy niemand nie" (Jak. 1:13). Dit is verre daarvandaan dat Hy sonde veroorsaak – Hy versoek nie eers iemand om te sondig nie. Hy toets wel mense se gehoorsaamheid aan Hom, soos toe Hy Abraham gevra het om Isak te offer. Adam en Eva is dus nie versoek of gepredestineer om die vrugte te eet nie, hoewel God geweet het dat hulle dit sou doen. Hulle het bloot 'n uitvoerbare opdrag gekry om nie van die vrugte te eet nie, omdat daar baie ander bome was om van te eet. Deur gehoorsaamheid aan hierdie opdrag sou hulle hul liefde en lojaliteit aan hulle Skepper betoon het.

 

Die Bybel gebruik die begrip "verkies" of "uitverkore" op verskeie maniere. Die term word gebruik vir Israel, Christus, 'n vrou, die kerk en engele. Nooit word hierdie term egter gebruik om aan te toon dat 'n sekere groep mense uitverkies is om gered te word nie. Nooit nie. H.A. Ironside (In the Heavenlies: Addresses on Ephesians) sê: "Nêrens in die Bybel word mense ooit gepredestineer om hel toe te gaan nie, en nêrens word mense bloot gepredestineer om hemel toe te gaan nie. Stel self ondersoek in en kyk… predestinasie is altyd m.b.t. 'n spesiale plek of seën."

 

Paulus verwys na spesiale seëninge, soos heiligmaking, wat die Here vir sy gemeente voorbestem het: "…soos Hy ons in Hom uitverkies het voor die grondlegging van die wêreld om heilig en sonder gebrek voor Hom in liefde te wees, deurdat Hy ons voorbeskik het om ons as sy kinders vir Homself aan te neem deur Jesus Christus, na die welbehae van sy wil" (Ef. 1:4-5). Geen melding word van redding gemaak nie. ELKEEN wat Jesus Christus in die geloof aanneem, sal aanvaar word en kan in hierdie voorafbepaalde seëninge van kindskap deel.

 

Calvinisme definieer uitverskiesing egter in terme van een groep mense wat hemel toe gaan en 'n ander groep wat hel toe gaan. Die evangelie kan met groot erns, dag en nag, aan laasgenoemde groep verkondig word – maar sonder enige effek omdat dit vir hulle onmoontlik is om in God te glo en sy verlossing te begeer. God het hulle oë verblind omdat hulle nie onder die uitverkorenes is, wat op grond van onvoorwaardelike verkiesing vasgestel is nie.

 

Johannes 3:16 sê: "Want so lief het God die wêreld gehad, dat Hy sy eniggebore Seun gegee het, sodat elkeen wat in Hom glo, nie verlore mag gaan nie, maar die ewige lewe kan hê." Die woorde "wêreld" en "elkeen" moet na "uitverkorenes" verander word om hierdie teks vir die Calviniste aanvaarbaar te maak. Hier is geloof weereens die vereiste vir redding, en nie verkiesing nie. Redding is tot ALMAL se beskikking.

Die waarheid lê in voorwaardelike uitverkiesing – God het gekies dat die hele mensdom deur Sy genade regverdig moet wees, maar het ons tog geroep om op daardie genade te reageer deur ons God-herstelde menslike vryheid uit te oefen as 'n voorwaarde om uitverkiesing te vervul.

3. Beperkte Versoening of Besonderse Verlossing -

Calvinisme leer dat Christus se verlossingswerk was bedoel om slegs die uitverkorenes te red en het eintlik verlossing vir hulle verseker. Sy dood was 'n plaasvervangende volharding van die straf van sonde in die plek van sekere gespesifiseerde sondaars. Benewens die verwydering van die sondes van Sy mense, het Christus se verlossing alles verseker wat nodig was vir hulle redding, insluitend die geloof wat hulle met Hom verenig. Die gawe van geloof word deur die Gees onfeilbaar toegepas op almal vir wie Christus gesterf het, en waarborg dus hulle redding.

Hierdie leerstelling beperk die versoening van Christus aan die kruis net tot die uitverkorenes, en beperk derhalwe ook die liefde van God net tot hulle. Indien dit uit die Bybel bewys kan word dat die liefde van God, wat sy Seun gestuur het om as 'n offer vir ons sonde aan die kruis te sterf, vir alle mense bedoel is en dat Christus sy lewe geoffer het met die doel om alle mense te red, dan is die sentrale beginsel van Armenianisme waar en Calvinisme vals.

 

Die idee om iets te beperk wat so wonderlik soos die versoening is, is inherent beledigend vir 'n God wat alle mense liefhet. Dit is Bybels misleidend om van 'n beperkte versoening te praat.

 

Christus het vir elke mens die dood gesmaak (Heb. 2:9, “…maar ons sien Hom, naamlik Jesus, wat vir 'n kort tydjie minder as die engele gemaak is, vanweë die lyde van die dood met heerlikheid en eer gekroon, sodat Hy deur die genade van God vir elkeen die dood sou smaak”). Dit beteken egter nie dat elke mens gered sal word nie, want geloof in Christus is 'n voorwaarde vir redding. Daar moet geloof wees in sy bloed wat vir ons gestort is (Rom. 3:25). God is 'n "…Verlosser van alle mense, van almal wat glo" (1 Tim. 4:10).

 

Die blaam vir die verlorenes rus op hulleself. Daar is vir almal van hulle voorsiening gemaak, maar hulle het dit nie in die geloof aangeneem nie. Die Calvinis, Edwin Palmer (The Five Points of Calvinism) het egter geen probleem om die blaam op God te plaas nie: "Omdat God net sekere mense liefgehad het en nie almal nie, en omdat Hy soewerein en onveranderlik besluit het dat net hierdie mense gered sal word, het Hy sy Seun gestuur om vir hulle te sterf en hulle te red, en nie vir die hele wêreld se sonde te sterf nie." Die rede waarom alle mense nie gered word nie, sê die Calviniste, is omdat die Here miljoene mense vir die ewige dood voorbestem het.

 

Volgens die Bybel, egter, is die rede waarom alle mense nie gered word nie, die feit dat hulle self nie gered wíl word nie en verkies om in rebellie teenoor God voort te leef deur te weier om in Christus te glo. Redding is egter tot alle sondaars se beskikking: "Ons almal het gedwaal soos skape… maar die Here het die ongeregtigheid van ons almal op Hom laat neerkom" (Jes. 53:6). Almal het gesondig, maar aan almal wat glo, word vergifnis en redding gebied (Rom. 3:22-23). Christus is "die Lam van God wat die sonde van die wêreld wegneem" (Joh. 1:29). Hy het vir die goddeloses gesterwe (Rom. 5:6). God "wil hê dat alle mense gered word en tot kennis van die waarheid kom" (1 Tim. 2:4). "Die Here… wil nie hê dat sommige moet vergaan nie, maar dat almal tot bekering moet kom" (2 Pet. 3:9).

 

Is dit net die uitverkorenes wat dwaal soos skape? Is net die uitverkorenes goddelose sondaars? Beslis nie! Net so seker as wat alle mense sondaars is, net so seker is redding deur genade beskikbaar vir almal wat in die Here Jesus glo. Hy is gestuur om die Redder van die wêreld te wees, en sy dood is 'n versoening vir almal wat glo. "Jesus Christus… is 'n versoening vir ons sondes, en nie alleen vir ons s'n nie, maar ook vir dié van die hele wêreld" (1 Joh. 2:1-2).

 

Een van die argumente wat dikwels aangevoer word om die leer van beperkte versoening te bewys, is dat God na bewering sommige mense se harte verhard het sodat hulle nie gered kan word nie. Een van die voorbeelde wat genoem word, is dié van Farao. God het Farao nie beïnvloed om te sondig nie, en Hy doen dit met niemand nie. Farao het self sy hart in rebellie teen die Here en sy volk verhard, en God het dit net gebruik om hom en die ander afgodedienaars in Egipte te straf. God het vooraf geweet hoe hierdie tiran gaan optree en het besluit om hom in sy plan te gebruik. God het Farao se hart dus verhard deurdat Hy hom gehelp het om te doen wat hy in elk geval al self besluit het om te doen.

 

Daar is slegs een Bybelse verduideliking waarom God sommige mense hemel toe neem en ander hel toe stuur. Redding is 'n eerlike aanbod sodat mense self kan besluit om Christus te aanvaar of te verwerp, en God in sy alwyse voorkennis weet hoe elke mens gaan reageer. Die enigste rede, in ooreenstemming met God se karakter, vir die verkiesing en predestinasie van die verlostes om sekere seëninge te ontvang, is SY VOORKENNIS oor wie gered sal word.

Die waarheid lê in Universele Verlossing of Algemene Versoening: Christus se verlossingswerk het dit vir almal moontlik gemaak om gered te word, maar het nie eintlik die redding van enigiemand verseker nie. Alhoewel Christus vir alle mense en vir elke mens gesterf het, is slegs diegene wat in Hom glo gered. Sy dood het God in staat gestel om sondaars te vergewe op voorwaarde dat hulle glo, maar dit het nie eintlik iemand se sondes weggeneem nie. Christus se verlossing word slegs effektief as die mens kies om dit te aanvaar.

4. Onweerstaanbare Genade of die Doeltreffende Roep van die Gees -

Calvinisme leer dat benewens die uiterlike algemene oproep tot verlossing wat gemaak word aan elkeen wat die evangelie hoor, rig die Heilige Gees aan die uitverkorenes ’n spesiale innerlike oproep wat hulle onvermydelik tot redding bring. Die ewige oproep (wat tot almal gemaak word sonder onderskeid) kan, en word dikwels verwerp; terwyl die interne oproep (wat slegs aan die uitverkorenes gemaak word) nie verwerp kan word nie; dit lei altyd tot wedergeboorte. Deur middel van hierdie spesiale roeping trek die Gees sondaars onweerstaanbaar na Christus toe. Hy is nie beperk in Sy werk om verlossing deur die mens se wil toe te pas nie, en is ook nie afhanklik van die mens se samewerking vir sukses nie. Die Gees veroorsaak genadiglik dat die uitverkore sondaar saamwerk, glo, bekeer, vryelik en gewillig na Christus toe kom. God se genade is daarom onoorwinlik; dit misluk nooit om die redding tot gevolg te hê van diegene tot wie dit uitgebrei word nie.

Hierdie leerstelling kom ook van Augustinus af. Hoewel hy aanvanklik die vrye wil van die mens verkondig het, asook God se begeerte om alle mense te red, het Augustinus later van standpunt verander. Geloof het vir hom iets geword wat God onweerstaanbaar in die uitverkorenes se harte uitstort sonder dat hulle enigiets glo, enige besluit geneem het of daarvan bewus maak dat hulle weergebore is. Volgens hierdie redenasie is mense van nature só dood in hulle sonde dat hulle nie eers die evangelie kan hoor, en nog minder op Christus se pleitende stem kan reageer nie.

Onweerstaanbare genade is volgens die Calvinistiese siening nodig, ten spyte van die Here se roepstem aan almal: "Kom na My toe, almal wat vermoeid en belas is, en Ek sal julle rus gee" (Matt. 11:28). "As iemand dors het, laat hom na My toe kom en drink" (Joh. 7:37). Almal, selfs dié wat geestelik dood is, kan hierdie roepstem van die Here duidelik hoor. Indien genade onweerstaanbaar was, is dit volgens Dave Breese (The Five Points of Calvinism) nie duidelik waarom die evangelie hoegenaamd verkondig hoef te word nie.

 

Om hierdie vierde punt van Calvinisme in sy konteks te verstaan, moet dit teen die agtergrond van die vorige drie punte beoordeel word. Weens die totale verdorwenheid van die mens word diegene wat God onvoorwaardelik verkies het, en vir wie alleen Christus 'n beperkte versoening gedoen het, sonder geloof - deur middel van onweerstaanbare genade - gewederbaar. Niemand kan God se reddende genade weerstaan nie, omdat dit op grond van 'n soewereine besluit van Hom oor die uitverkorenes uitgestort word. Die Calvinis John Piper (TULIP: What we Believe About the Five Points of Calvinism) sê: "Daar kan geen redding sonder die realiteit van onweerstaanbare genade wees nie. Omdat ons dood is in ons sonde, sonder enige vermoë om onsself aan God te onderwerp, sal ons nooit in Christus kan glo voordat God ons rebellie oorkom het nie."

 

Indien hierdie stelling waar is, tas dit ook die karakter van God aan. Hy kon onweerstaanbare genade op Adam en Eva uitgestort en sodoende die hele mensdom die lyding gespaar het wat uit hulle rebellie teen Hom voortgevloei het. Waarom het Hy dit nie gedoen nie? Watse liefde is dit?

 

Ons word in werklikheid gevra om te glo dat God nie vir die hele wêreld (soos die Bybel sê) liefde en barmhartigheid het nie, maar net vir 'n beperkte aantal mense. God het besluit om hulle onweerstaanbaar te red deur sy genade op hulle af te dwing, terwyl Hy die res van die mensdom vir die hel voorbestem het… Só 'n leerstelling is afstootlik vir enigeen wat 'n sin vir etiek en meegevoel het, en beswadder die Naam van die God van die Bybel wat "vir almal goed [is], en Sy barmhartigheid is oor al Sy werke" (Ps. 145:9).

 

Indien God, soos die Bybel sê, waarlik alle mense liefhet en hulle die mag gegee het om te besluit en op sy liefde te reageer, dan is al die verlorenes vir hulle eie ondergang verantwoordelik deurdat hulle bewustelik die redding verontagsaam het wat 'n liefdevolle God deur Jesus Christus aan hulle bied. Indien hierdie mense egter totaal verdorwe geskape is, daarna beweeg word om te sondig, en dan nog van die genade vir redding weerhou word, soos wat die Calviniste beweer, hoe kan hulle regverdiglik vir hulle sondige toestand verantwoordelik gehou word?

 

Die God van Calvinisme het dit nie vir alle mense moontlik gemaak om Hom te soek en die evangelie te glo nie. Die enigste hoop is in God self, in sy liefde en genade, maar dit het hierdie God behaag om sy liefde tot 'n relatief klein groep te beperk, terwyl Hy die res veroordeel sodat Hy sy soewereiniteit en regverdigheid kan bewys. Dit is die onderliggende tema van totale verdorwenheid, onvoorwaardelike verkiesing en beperkte versoening. Onweerstaanbare genade is die volgende logiese ontplooiing in TULIP – die God wat behae daarin het om te veroordeel, word weer eens voorgestel…

Die waarheid lê daarin dat die Heilige Gees kan effektief weerstaan word. Die Gees roep innerlik almal wat uiterlik geroep word deur die evangelie-uitnodiging; Hy doen alles wat Hy kan om elke sondaar tot redding te bring. Maar in soverre die mens vry is, kan hy die Gees se roeping suksesvol weerstaan. Die Gees kan die sondaar nie wederbaar totdat hy glo nie; geloof (wat die mens se bydrae is) gaan die wedergeboorte vooraf en maak dit moontlik. Dus, die mens se vrye wil beperk die Gees in die toepassing van Christus se reddingswerk. Die Heilige Gees kan net diegene na Christus toe trek wat Hom toelaat om saam met hulle te gaan. Voordat die sondaar reageer, kan die Gees nie lewe gee nie. God se genade is dus nie onoorwinlik nie; dit kan, en word dikwels, deur die mens teëgestaan en gedwarsboom.

 

Volharding van die Heiliges of Ewige Saligheid -

Calvinisme leer dat almal wat deur God uitverkies is, deur Christus verlos is en deur die Gees geloof gegee is, vir ewig gered is. Hulle word in geloof gehou deur die krag van die Almagtige God en volhard dus tot die einde toe.

In die vyfde punt van Calvinisme word ewige saligheid aan gelowiges beloof op 'n manier wat dikwels tot twyfel en onsekerheid lei. Hoewel Christus beveel het dat die evangelie aan die hele wêreld verkondig moet word, glo Calviniste dat net die uitverkorenes daarop sal reageer. Die ander mag dink dat hulle die evangelie glo, maar as hulle nie soewerein deur God verkies en gewederbaar is nie, het hulle nie die geloof om in Christus te glo nie. Die vraag is: hoe kan 'n mens seker daarvan wees dat jy werklik onder die uitverkorenes is? Sommige Calviniste beantwoord hierdie vraag deur te sê dat 'n waarlik geredde persoon se geloof deur die werking van God tot die einde toe sal stand hou. Ander sê weer dat 'n gelowige moet aanhou om vrug te dra tot die einde toe.

 

Calvyn het in sy Institusies gesê dat 'n persoon se geboorte in 'n Christelike gesin, asook die kinderdoop, outomaties van hom 'n Christen maak. Hy het selfs gesê dat sy eie kinderdoop in die Rooms-Katolieke Kerk van hom 'n uitverkorene gemaak het! Volgens hom moet 'n persoon net aanhou om geloof in sy doop te stel. Hy is as 'n baba gewederbaar op grond van 'n raadsbesluit van God. Die Here skenk dus sonder 'n keuse aan die uitverkore persoon se kant, geloof aan hom en sal dit ook in stand hou.

 

Indien Calvyn verkeerd was oor die suigelingsdoop – en daar is geen twyfel dat hy, soos Luther, verkeerd was nie – dan is die res van sy leerstelling waarskynlik ewe vals. Waarom moet 'n mens dan die TULIP-leerstelling glo? Die vraag wat baie Calviniste teister, is of hulle werklik onder die uitverkorenes tel en op grond daarvan 'n ware geloof het. Hoe moet jy weet dat jy dalk nie 'n valse geloof het nie? Calvyn het gesê dat God aan sekere (nie-uitverkore) mense 'n valse geloof gee, en dit laat baie van sy volgelinge aan hulle eie geestelike stand twyfel.

Die Calvinis Charles Hodge (A Commentary on Romans) het gesê: "Die enigste bewys van ons verkiesing en volharding is om nougeset met goeie werke voort te gaan." Die Calvinis John McArthur (The Gospel According to Jesus) sluit hierby aan: "Diegene met 'n ware geloof sal bewys van hulle redding lewer deur tot aan die einde geregtigheid te beoefen." Joseph Dillow (The Reign of the Servant Kings: A Study of Eternal Security and the Final Significance of Man) kritiseer McArthur egter deur vele aanhalings uit Calvyn se geskrifte. Hy sê: "Reddende genade in Calvyn en in die Nuwe Testament is iets wat passief in jou gedagtes gevestig is." Dit is dus onafhanklik van werke.

Daar is “eenpunt-Calviniste” wat net in Calvyn se stelling oor ewige saligheid (eenmaal-gered-altyd-gered) glo. By nadere ondersoek blyk dit egter dat Calvyn nie sy leer suiwer en alleen op geloof in die Here Jesus stel wat aan ons die ewige lewe gee nie, maar op uitverkiesing, kerklike ritualisering (doopsaligheid) en goeie werke.

Die waarheid lê daarin dat ons wel van Genade kan wegval. Diegene wat glo en waarlik gered is, kan hul redding verloor deur te versuim om hul geloof vol te hou. Daar is sekuriteit in God se genade wat versekering van verlossing toelaat, maar daardie sekuriteit is in verband met volgehoue getrouheid; ons kan God steeds uitdagend verwerp.
 

Die Teologie van Arminius -

Calvinisme word dikwels teenoor Arminianisme gestel, na aanleiding van die leer van Jakob Arminius (1560-1609). Hierdie Nederlandse teoloog het as 'n Calvinis begin en selfs in 'n Calvinistiese seminarium in Genève gestudeer. Ná 'n deeglike studie van die Bybel het hy die leer van Calvyn verwerp. Hy was 'n ernstige navolger van Christus, maar is op grond van sy verwerping van Calvinisme van elke denkbare dwaling beskuldig. Dieselfde beskuldigings word vandag nog teen mense gemaak wat hulle van Calvyn distansieer.

 

Arminius het die valse leerstellings van Augustinus geheel en al verwerp. Hy het 'n suiwer evangelie verkondig wat op geloof in Jesus Christus alleen gebaseer is. Die versoening aan die kruis is vir almal. Diegene wat hemel toe gaan, sal daar wees omdat hulle die evangelie geglo het en nie omdat hulle bo ander mense tot saligheid uitverkies is nie. Almal wat teen God rebelleer deur te weier om die evangelie te aanvaar, is vir ewig verlore omdat hulle deur hul eie toedoen onder die oordeel van God kom.

 

Daar is soveel positiewe historiese verslae oor Arminius se godvrugtige lewe en die suiwerheid van sy evangeliese leerstelling, dat dit onverklaarbaar is waarom die Calviniste so erg teen hom te velde trek. Dit kan net wees omdat hy die valshede in hulle leer uitgewys het, en nie oor enige grondige aanklag teen sy karakter en geseënde prediking nie. Dit was egter ‘n kenmerk van Calvyn en baie van sy volgelinge dat hulle andersdenkendes tot die dood toe vervolg het.

 

Ná Arminius se dood het 46 Arminiaanse predikante in Januarie 1610 in Gouda, Nederland, byeengekom om 'n protesskrif teen Calvinisme op te stel waarin aangedui is dat die leerstellings daarvan nie in die Bybel voorkom nie. In wat later as die vyf punte van Arminianisme bekend gestaan het, het hulle gesê:

  1. God het van alle ewigheid af besluit om almal te red wat in Jesus Christus glo, en al die onbekeerlikes en ongelowiges in sy toorn in te sluit.

  2. Christus het gesterwe om vergifnis en verlossing vir almal se sondes te verkry, maar hierdie voordele word slegs toegereken aan dié wat in Christus glo.

  3. ‘n Mens kan niks bedink of doen wat waarlik goed is nie, en móét weergebore word.

  4. God se genade is absoluut noodsaaklik vir redding, maar dit kan deur mense weerstaan word.

  5. Diegene wat deur geloof in Christus gered is, word deur die Heilige Gees bekragtig om sonde te weerstaan. Hulle kan egter uit die genade verval deur te versium om met hul geloof vol te hou.

 

Die Calviniste het ‘n paar maande later hierop geantwoord deur sewe stellings te maak. Die tweede en derde punte is onder die opskrif “Onvoorwaardelike verkiesing” saamgevoeg, en die sesde en sewende punte onder “Volharding van die heiliges.” Die resultaat hiervan staan as die vyf punte van Calvinisme bekend (TULIP).

Terwyl God deur Arminianisme 'n gepaste antwoord gegee het op die dwalings binne Calvinisme is Arminianisme ook nie sonder foute nie. Dit is hoekom daar alewige konflik tussen Calvinisme en Arminianisme is. God het gedurende die 1800s die antwoord op hierdie konflik gegee toe Hy die volle betekenis van die Heiligdom en die ondersoekende-oordeels-boodskap geopenbaar het. (Artikel: Die Antwoord op die Evangelieoorloë binne Protestantisme)

Slotwoord -

“My hart is gebroke oor Calvinisme se wanvoorstelling van die God van die Bybel wat ek liefhet, en ook oor die verskoning wat hierdie teologie aan ateïste bied om nie in God te glo nie. My eerlike en opregte begeerte met die skryf van hierdie boek is om God se karakter te verdedig teen die lastering wat sy liefde vir alle mense verloën, en wat beweer dat Hy nie redding tot almal se beskikking stel nie omdat Hy nie almal wil red nie. Dit is my gebed dat lesers sal begryp dat Christelike skrywers en leiers uit antieke of moderne tye, ongeag hoe hoog hulle gerespekteer word, almal feilbaar is en dat die Bybel ons enigste gesag is.

 

“God se Woord verklaar dat die evangelie, wat die “krag van God tot redding is vir elkeen wat glo (Rom. 1:16), die “goeie tyding van groot blydskap” is, nie net vir sekere uitverkorenes nie, maar vir alle mense (Luk. 2:10). Die aanspraak dat slegs ‘n geselekteerde groep tot redding uitverkies is, is nie ‘n goeie tyding van groot blydskap vir alle mense nie! Hoe kan só ‘n leerstelling Bybels wees?

 

“Dit is my gebed dat Calvinistiese lesers wat tot hier toe gevorder het, ten volle daarvan oortuig sal wees om nie langer ‘n wanvoorstelling van die God van liefde te maak, as sou Hy miljoene mense tot die ewige verdoemenis gepredestineer het deur die geleentheid om die evangelie te kan verstaan en glo, van hulle te weerhou nie. Ons weet nie eers hoeveel ongelowiges vir God verwerp het as gevolg van hierdie verskriklike verdraaiing van sy Woord nie. Mag dié onbybelse verskoning van nou af aan almal ontsê word! Mag die gelowiges, met die vaste wete dat die evangelie inderdaad die goeie tyding vir alle mense is, God se goeie nuus na die hele wêreld uitdra”.

Bron: Hunt, Dave 2002 : What Love is This? Calvinism’s Misrepresentation of God. Sisters, Oregon: Loyal Publishing, Inc. (Kort opsomming en vry vertaal)

bottom of page